ပါဝါမွ်ေျခသည္ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခု

မွ်ေျခဟူေသာ Equilibrium သည္ အေၾကာင္းအရာ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အေရးပါသည္၊ စၾက္ာဝဠာႀကီးပင္လွ်င္ ၾကယ္တာရာစုမ်ားျဖင္႔ မွ်ေျချဖစ္ေအာင္ ေနရသည္၊ ႏိုင္ငံတစ္ခု၊ ေဒသတစ္ခု၊ ေနာက္ဆံုး ကမၻာႀကီးမွာလည္း မွ်ေျခကို ဖန္တီးယူၾကရသည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပို၍အေရးပါလာ၏။ Balance of Power သုိ႔မဟုတ္ ထိန္းည§ိျခင္းကို "A balance of Power is a state of stability between competing forces. In international relations, it refers to equilibrium among countries or alliances to prevent any one entity from becoming too strong and thus, giving the ability to enforce to make not very much different".
ၿပိဳင္ဆိုင္ေနၾကေသာ အားမ်ားအၾကား တည္ၿငိမ္မႈရ႐ွိေရးအေျခအေနတစ္ခု ျဖစ္သည္၊ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးတြင္ “မွ်ေျခ” ကို ရည္ၫႊန္းၿပီး၊ ႏိုင္ငံမ်ားၾကား၊ မဟာမိတ္မ်ားၾကား တစ္ခုခုက အလြန္အမင္း အင္အားသာလြန္မသြားေအာင္ ထိန္းည§ိျခင္းဟူေသာအဓိပၸာယ္ကို ေဖာ္ၫႊန္းပါသည္။
.
အတိတ္သင္ခန္းစာမ်ား
***********************
၁၉၈၈-တြင္ အေရးအခင္းႀကီး ေပၚေပါက္လာခဲ႔၏။ ျပည္သူအမ်ားအျပား စားဝတ္ေနေရး က်ပ္တည္းလြန္းခဲ႔ျခင္းကလည္းေကာင္း၊ ေငြစကၠဴမ်ား သိမ္းဆည္းခဲ႔ျခင္းကလည္းေကာင္း အစိုးရႏွင္႔ ျပည္သူ ၾကား မွ်ေျခကင္းလြတ္ေစခဲ႔သည္။ ႀကိဳ႔ကုန္းတြင္ျဖစ္ပြားခဲ႔ေသာ စကားမ်ားမႈမွစ၍ မီးပြားက်လာကာ၊ (ဖုန္းေမာ္) ေသဆံုးမႈက အ႐ွိန္ကို ျမ§င္႔တင္လိုက္ခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ အေထြေထြ အံုႂကြမႈသုိ႔တိုင္ ေရာက္ခဲ႔ရသည္၊
သုိ႔ႏွင္႔ ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီး ပါတီစံုစနစ္သုိ႔ အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္ေပးခဲ႔ သည္။ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ လုယက္မႈမ်ား ေနရာတိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသျဖင္႔ လူထုလံုၿခံဳေရး ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း ခံလာခဲ႔ရသည္။ ေခါင္းျဖတ္ျခင္း၊ ရဲစခန္းမ်ားကို ဝင္ေရာက္စီးနင္းျခင္းႏွင္႔ အစိုးရကို ခ်က္ခ်င္းဆင္းေစရန္ ႀကိဳးစားမႈသည္ အေျခအေနသစ္တစ္ခု၏ မွ်ေျခကို ထပ္မံ ဖ်က္ဆီးလိုက္ျခင္းျဖစ္သျဖင္႔ တပ္မေတာ္မွ အာဏာ သိမ္းလိုက္ရသည္႔အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္သြားရပါေတာ႔သည္။ ၁၉၉ဝ-ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ႔သည္။ အေတြ႔အႀကံဳ ႏုနယ္ေသးသည္႔အတြက္ေၾကာင္႔လား၊ ဆႏၵေစာေသာေၾကာင္႔လား၊ ေျမာ္ျမင္မႈ တစ္စံုတစ္ရာ အားနည္းခဲ႔ေသာ ေၾကာင္႔လားမသိ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ခ်က္ခ်င္းလႊဲေျပာင္းရန္ ႀကိဳးစားမႈ ျဖစ္လာခဲ႔ျပန္သည္၊ ထို႔ထက္ပို၍ တစ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား၊ လက္စားေခ်စကားမ်ား ခပ္တြင္တြင္ ျဖစ္လာေသာအခါ ၁၉၉ဝ-ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေရစုန္ေမ်ာသြားခဲ႔ျပန္သည္၊ မွ်ေျခပ်က္ျခင္း၏ ရလဒ္ျဖစ္သည္ကိုသာ ေထာက္ျပျခင္း ျဖစ္၏။
.
၂ဝ၁၁-ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္သစ္
****************************
၂ဝ၁၁-တြင္ ျမန္မာတို႔ ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္သစ္ကို ျဖတ္သန္းခြင္႔ရလိုက္ၾကရသည္။ အာဏာအရပ္ရပ္ ကို တစ္ေနရာထဲ စုစည္းထားေသာစနစ္မွသည္ အာဏာ (၃) ရပ္ကို ျဖန္႔ခြဲက်င္႔သံုးေသာ ဒီမိုကေရစီဝန္းက်င္ ျဖစ္၍ မ်ားစြာ ႀကိဳဆိုစရာ ျဖစ္ခဲ႔၏။ ပထမ တစ္ႏွစ္ခြဲအတြင္း ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲႏွင္႔ တိုးတက္မႈမ်ားသည္ လည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားသည္ထက္ ပို၍အံ႔ဩဖြယ္ရာ ရ႐ွိလာခဲ႔ၾကသည္၊ အားလံုး အိပ္မက္ခ်ိဳခ်ိဳကို ျမင္မက္လာႏိုင္ ခဲ႔ၾကသည္။ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ အစံုစံုႏွင္႔လည္းျဖစ္၏။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း အေတာ္ပင္ ခ်ီးက်ဴးခဲ႔ၿပီး ႏွစ္ (၅ဝ) အတြင္း အေမရိကန္သမၼတ ဘားရတ္အိုဘားမားပင္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ (၂) ႀကိမ္တိုင္ လာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ႔ ရသည္အထိ ျမန္မာ႔ႏိုင္ငံေရး တိုးတက္မႈမ်ား ႐ွိခဲ႔ပါသည္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင္႔ တရားစီရင္ေရးဟူေသာ အဓိကမ႑ိဳင္ႀကီး (၃) ခုကို ခြဲေဝက်င္႔သံုး ရန္ အစျပဳခဲ႔ပါေသာ္လည္း ထိုမ႑ိဳင္ (၃) ရပ္ၾကား တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ခန္႔အၾကာတြင္ စတင္-တိမ္းေစာင္းခဲ႔သည္၊ From Equilibrium to disequilibrium ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္လာခဲ႔ရာမွ ေနာက္ဆံုး အာဏာရ အစိုးရပါတီမွ ထိပ္တန္းတာဝန္႐ွိသူႏွင္႔ အတိုက္အခံဘက္မွ ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ အစဥ္အလာမဟုတ္ေသာ ပူးေပါင္းမႈက မွ်ေျခ ကို ႀကီးမားစြာ ယိမ္းယိုင္ေစေသာအခ်က္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ႔သည္ဟု ယူဆလာႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာ႔ႏိုင္ငံေရး၊ ဦးတည္ရာ၊ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈအသစ္ က်င္႔သံုးျခင္းအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာေတာ႔သည္။ ၂ဝ၁၆-ဟူေသာ ဒုတိယသက္တမ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကဆဲ၊ ၂ဝ၁၅-အေထြေထြေ႐ြးေကာက္ပြဲ အလြန္ နီးကပ္ေနေသာကာလျဖစ္၍ ထိုျဖစ္ပ်က္မႈမ်ားက အနည္းအမ်ားဆိုသလို သက္ေရာက္မႈ ႐ွိေနဦးမည္ကေတာ႔ အမွန္ပင္။
တစ္ခါတစ္ရံတြင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ မဟာဗ်ဴဟာေ႐ြးခ်ယ္မႈ မွားယြင္းျခင္းသည္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွျဖစ္ပါက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို မ်ားစြာ သက္ေရာက္မႈတစ္ခု ျဖစ္ေစပါသည္။ ႀကီးမားေသာ သင္ခန္းစာဟု ျမင္သည္။
.
ေ႐ြးေကာက္ပြဲအနီးကာလ
*************************
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီအတြင္း ႀကီးႀကီးမားမား ေျပာင္းလဲျခင္း ျဖစ္ပြားခဲ႔သည္၊ အဓိက အတိုက္အခံျဖစ္ ေသာ NLD တြင္လည္း ႀကီးႀကီးမားမား ဂယက္မ်ား ႐ွိေနျပန္၏။ ပါတီႀကီး (၂) ခုအတြင္း မ်ားစြာ မွ်ေျချပန္ရ ေအာင္ ထိန္းသိမ္းၾကရပါလိမ္႔ဦးမည္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနီးလာသည္ႏွင္႔အမွ် ေျမျပင္စည္း႐ံုးေရးကိစၥမ်ား၌ သူ႔ အရည္အခ်င္း၊ ကိုယ္႔အရည္အခ်င္းအေပၚ အေျခခံကာ ၿပိဳင္ဆိုင္စည္း႐ံုးမႈမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ၊ ထို႔ထက္လြန္ကဲကာ တစ္ဖက္ႏွင္႔တစ္ဖက္ ပုတ္ခတ္မႈမ်ား ႐ွိလာခဲ႔သည္ကို ေတြ႔ရသည္၊ ပိုစတာမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ခဲျဖင္႔ေပါက္ျခင္း မ်ားအထိျဖစ္လာေၾကာင္း သတင္းမ်ား၌ ဖတ္လိုက္ရသည္၊ လူမႈကြန္ယက္၌လည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္ မႈမ်ား၊ ေနာက္ဆံုး ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ဆဲေရးတိုင္းထြာမႈမ်ားအထိ ျဖစ္လာသည္။ မွ်ေျခကို ပ်က္စီးေစေသာ အေၾကာင္းမ်ားျဖစ္သည္ဟု ျမင္သည္၊ တာဝန္႐ွိၾကသူမ်ားကလည္း လူမႈကြန္ယက္၌ မ်ားမ်ား တိုက္ခိုက္ႏိုင္ျခင္း ကို အသာစီးရသည္ဟု တြက္ဆေနၾကသည္လား-မသိ၊ ျဖစ္ခ်င္တိုင္း ျဖစ္ေနၾကသည္ကိုေတာ႔ ေတြ႔ရသည္၊ ဤ အေၾကာင္းမ်ားက တစ္ခ်ိန္တြင္ မေကာင္းေသာအက်ိဳးဆက္မ်ား ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္သည္ကို ေျမာ္ေျမာ္ျမင္ျမင္ မ႐ွိႏိုင္ၾကသည္ကို မ်ားစြာ အံ႔ဩရပါသည္။
ဤေဆာင္းပါးေရးခ်ိန္သည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားျပဳလုပ္ရန္ တစ္လခြဲလိုေနေသးေသာအခ်ိန္ ျဖစ္သည္၊ လာမည္႔ တစ္လခြဲအတြင္း မည္မွ် ျပင္းထန္ေသာ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ထပ္မံျဖစ္ပြားလာဦးမည္ မသိေသးပါ၊ ]ရန္-ငါ} စြဲ၍ တိုက္ခိုက္ေနၾကသည္မွာ မွ်ေျခပ်က္ေစေသာအရာသာ ျဖစ္ပါ၏။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဤအခ်က္ အေပၚ ေပါ႔ေပါ႔တန္တန္ မထားေစလိုပါ၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဩဇာ၊ အာဏာျဖင္႔ ထိန္းသိမ္းေပးၾကရပါလိမ္႔ မည္၊ “သူက ငါ႔ပါတီကမဟုတ္၍ ရန္သူ” ဟု သေဘာထားသည္ထက္ ႏိုင္ငံအတြက္ “သူ႔ထက္ငါက ပို၍ ေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္သည္” ဟူေသာအေျခခံျဖင္႔သာ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးသင္႔သည္၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ၿခံဳငံု႐ႈျမင္ ထိန္းေက်ာင္းေပးႏိုင္ရပါလိမ္႔မည္။
.
၂ဝ၁၆-ဘာေတြျဖစ္လာဦးမလဲ
******************************
လာမည္႔ ႏိုဝင္ဘာလတြင္ က်င္းပမည္႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အေတာ္အတန္ တြက္ခ်က္တတ္သူမ်ား အေနျဖင္႔ တြက္ခ်က္ခန္႔မွန္း၍ပင္ ရေနေလာက္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ ၁၉၉ဝ၊ ၂ဝ၁ဝ ႏွင္႔ ၂ဝ၁၂-ေ႐ြးေကာက္ပြဲရလဒ္မ်ိဳး မဟုတ္ႏိုင္သလို မဲဆႏၵေပးၾကမည္႔ ျပည္သူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးအျမင္မ်ားကလည္း မတူ ႏိုင္ေတာ႔ပါ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား အားေကာင္းလာျခင္း၊ အခ်ိဳ႔ေနရာမ်ား၊ ကခ်င္၊ ရခိုင္၊ ႐ွမ္း၊ မြန္ႏွင္႔ ကရင္ကဲ႔သုိ႔ ေနရာမ်ားတြင္ အျခားျပည္မမွပါတီမ်ား ဝင္မတိုးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ စုစည္းထားႏိုင္မႈမ်ားကို ေတြ႔ရသည္၊ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးေရာ NLD ပါ တိုးမေပါက္ေသာေနရာမ်ားစြာ ႐ွိပါ၏။ တတိယအင္အားစုပါတီမ်ား အားေကာင္း လာခဲ႔ၾကသည္၊ လြန္ခဲ႔သည္႔ သက္တမ္းတစ္ခုအတြင္း (ဘာလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ႔သလဲ) ဟူေသာေမးခြန္းကို ေမးတတ္လာ ခဲ႔ၾကသည္ျဖစ္ရာ ပါတီႀကီး (၂) ခုအေပၚ ယခင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ားထက္ ယံုၾကည္မႈ မ်ားစြာ ေလ်ာ႔ပါးသြားခဲ႔ သည္ကေတာ႔အမွန္၊
တစ္သီးပုဂၢလ (၃ဝဝ) ေက်ာ္ ဝင္ၿပိဳင္ၾကမည္၊ ပါတီေပါင္း (၉ဝ) ေက်ာ္ အၿပိဳင္ႀကဲၾကမည္။ ျပည္သူတို႔ ၏ ႏို္င္ငံေရးေရခ်ိန္ တိုးတက္လာျခင္း၊ ပါတီႀကီးမ်ား၏ မယ္မယ္ရရ လုပ္မေပးႏိုင္ျခင္းမ်ားက ပါတီႀကီးမ်ားကို မွန္းခ်က္ႏွင္႔ႏွမ္းထြက္ကိုက္ေစမည္ မဟုတ္ေတာ႔သည္က ေသခ်ာသည္၊
ႏိုင္ငံတကာတြင္ေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မွာပါ အၾကမ္းဖက္မႈအခ်ိဳ႔ ျဖစ္လာခဲ႔သည္ျဖစ္ရာ အမ်ိဳးသား ေရးစိတ္ဓာတ္ ျပန္၍ေခါင္းေထာင္လာခဲ႔သည္။ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္သည္ ႏိုင္ငံတကာမွာပင္ တစ္ဖန္ ျပန္၍ အားေကာင္းလာေသာအခ်ိန္ႏွင္႔ တိုက္ဆိုင္ေနျပန္သည္၊ ဤအခ်က္က ျပည္သူတို႔၏ဆႏၵမဲကို မ်ားစြာ အေျပာင္း အလဲျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ ႀကီးမားသည္႔ဖက္တာတစ္ခု ျဖစ္လာပါလိမ္႔မည္။
ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးထက္ NLD က ပို၍ေရပန္းစားေနသည္ကိုေတာ႔ မျငင္းသင္႔၊ NLD စည္း႐ံုးေရး တြင္တြင္ဆင္းေနၿပီး၊ အသက္ (၇ဝ) ေက်ာ္ အဖြားႀကီး အပင္ပန္းခံေနစဥ္မွာပင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး၏ လႈပ္႐ွားမႈကို မယ္မယ္ရရ မေတြ႔ရေသး၊ ျပည္သူေတြ၏ အေျပာင္းအလဲလိုခ်င္မႈက NLD ကို အေလးသာေစသည္၊ သို႔ေသာ္ လည္း ထိုသာေသာအေလးကို NLD ေကာင္းစြာ အသံုးမခ်ႏိုင္ခဲ႔ျပန္၊ NLD အႏိုင္ရခဲ႔လွ်င္ သမၼတအျဖစ္ မည္သူ႔ကို စဥ္းစားထားပါသည္ဟူသည္႔အခ်က္အေပၚ ခ်မျပႏိုင္ေသးျခင္းက NLD အေပၚ ျပည္သူမ်ား၏ ယံုၾကည္ကိုးစားႏိုင္မႈက ျပန္၍က်ဆင္းသြားေစႏိုင္သည္။ ျပည္သူအမ်ားက လက္ခံႏိုင္ျခင္းမ႐ွိေသာသူ၊ အထူး သျဖင္႔ အမ်ိဳးသားေရး ျပန္လည္ႏိုးၾကားေနခ်ိန္တြင္ “ျပည္သူအမ်ား လက္မခံႏိုင္ေသာ ဘာသာျခားကို အဆိုျပဳခဲ႔လွ်င္ေရာ” ဟူသည္႔သံသယစိတ္မ်ားက NLD ၏ မဲအေတာ္မ်ားမ်ားကို ေလ်ာ႔ခ်ပစ္သြားပါလိမ္႔မည္။ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးကိုေတာ႔ မေဝဖန္လိုေတာ႔၊ မေဝဖန္ခ်င္၍မဟုတ္၊ ေဝဖန္ေလာက္ေအာင္ အားမထည္႔ထားေသာ ေၾကာင္႔သာ ျဖစ္သည္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွလြဲ၍ ျပည္သူအၾကား ေရပန္းစားသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွလည္း မ႐ွိ ျပန္ေခ်။
ဆိုရလွ်င္ ၂ဝ၁၅-၏ အျဖတ္အသန္းကို ဆံုးျဖတ္မည္႔ မဲရလဒ္သည္ ေလ႔လာသူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ မိမိ အတြက္ ရင္ခုန္မႈကို မေပးႏိုင္ေတာ႔ပါ၊ မည္သို႔မည္ပံု ၂ဝ၁၆-အလြန္ကာလကို မွ်ေျချဖင္႔ ျဖတ္သန္းၾကမည္ကို သာ ႀကိဳတင္ စဥ္းစားထားႏိုင္ၾကရန္လိုသည္ဟုသာ ျမင္မိရပါသည္။
ေနဇင္လတ္ ၂၅-၉-၂ဝ၁၅ (၁၆ဝ၈)
Credit; ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ page မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။