ဆရာေနဇင္လတ္၏ အၾကံေပးခ်က္(၇)ခ်က္ ....

 ဆရာေနဇင္လတ္၏ ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသို႕ အၾကံေပးခ်က္(၇)ခ်က္။

၁။ အရည္အခ်င္းႏွစ္ပါး
Globalization ေခတ္မွာ အရည္အခ်ငး္ႏွစ္ပါး ျပည့္စံုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေတြ႕ရယ္၊ လက္ေတြ႕ရယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕ခ်ည္းစြတ္လုပ္လို႕မရပါဘူး။ ကမၻာ့အေျပာင္းအလဲေပၚမွာ သီအိုရီထုတ္ျပီး စာေတြ႕ျဖစ္လာတာ သတိထားေစလိုပါတယ္။ စာေတြ႕ခ်ည္းပဲလည္း မေအာင္ျမင္ပါဘူး။ ကုိယ့္အေျခအေန၊ ကုိယ့္လုပ္ငန္းေပၚမွာ ျပဳျပင္ေျပာငး္လဲရတာေတြ ရွိေနပါတယ္။ ကမၻာ့ေနာက္ဆံုးျဖစ္ပ်က္မႈေတြက ထြက္လာတဲ့ သီအိုရီေတြကို လက္ေတြ႕နဲ႕ေပါင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းက စာေရးဆရာၾကီးတစ္ဦးရဲ႕ ေဆာင္းပါးကို ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က ကမၻာ့ကုမၸဏီၾကီးေတြ အေကာင္းဆံုးေက်ာင္းက အေကာင္းဆံုး MBA ေတြကို လစာအမ်ားၾကီးေပးျပီးေခၚယူခဲ့တာ အခုဆိုေက်ာင္းဆင္းစ MBA ေတြ လစာေကာင္းေကာင္းမရေတာ့ဘူးဆိုတာကို ေရးထားတာပါ။ Undertraining အေနနဲ႕ထားရပါတယ္။ စာေတြ႕သက္သက္ကို လႊတ္ပးလိုက္ေတာ့ လက္ေတြ႕မပါတဲ့အတြက္ ကုမၸဏီေတြ ရံႈးၾကရပါတယ္။ Training မွာ လက္ေတြ႕အရ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္သလဲဆိုတာ ထိေတြ႕မရတာျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးကို ထိန္းသိမ္းတယ္ဆိုရာမွာ သားကုိတစ္မ်ိဳး၊ သမီးကိုတစ္မ်ိဳး သြန္သင္မႈကြဲျပားႏိုင္ပါတယ္။

၂။ သင္ခန္းစာ
ေပး၀ယ္ဖို႕မလိုတဲ့သင္ခန္းစာေတြရွိပါတယ္။ မီး ပူတယ္ဆိုတာ ကိုင္ၾကည့္ရတဲ့ေခတ္လည္း မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ေတြးျပီးယူႏိုင္တဲ့အရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ မရသင့္တဲ့သင္ခန္းစာကို မယူသင့္ပါဘူး။ FDI ေခၚတဲ့ ျပည္ပရင္ႏွီးျမွပ္ႏွံမႈ တဟုန္ထိုး၀င္လာတဲ့အခ်ိန္က်ရင္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အေတြ႕အၾကံဳနည္းပါးမႈ၊ ဥပေဒ၊ ေငြေၾကးနဲ႕မရင္းႏွီးမႈ၊ အျမင္တိမ္းမႈေတြေၾကာင့္ သင္ခန္းစာေတြ တစ္ထမ္းၾကီး ရႏိုင္ေနပါတယ္။

၃။ လမ္းႏွစ္သြယ္
ေစ်းကြက္စီးပြားေရး အျပည့္အ၀ဖြံ႕ျဖိဳးလာရင္ ကိုယ္ကလည္း ျပင္ဆင္မႈမရွိရင္ လမ္းႏွစ္လမ္းနဲ႕ ရင္ဆိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္လမ္းလံုးမေကာင္းပါဘူး။ ျပင္ဆင္မႈမရွိ၊ အေတြ႕အၾကံဳနည္းလို႕ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၾကရင္ တစ္ဖက္က အသာစီးရသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Win-Loss မွာ ျပင္ဆင္မႈ မရွိတဲ့သူက နစ္နာမွာပါ။ စာခ်ဳပ္ကို ေလးစားျပီး ဆက္သြားရင္ ေတာက္ေလွ်ာက္နစ္နာသြားမယ့္လမ္းက တစ္လမ္းျဖစ္ပါတယ္။ အနစ္နာမခံႏိုင္လို႕ စာခ်ဳပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရင္ သိကၡာက်၊ ဥပေဒနဲ႔ရင္ဆိုင္ရမယ့္လမ္းက တစ္လမ္းျဖစ္ပါတယ္။

၄။ လမ္းခြဲထြက္ပါ
ျမန္မာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အစဥ္အလာကို ဖက္တြယ္ထားဆဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ခ်စ္လြန္းလို႕မဟုတ္ဘဲ (Brain Storm) ဦးေႏွာက္အလုပ္ေပးရမွာ ရြံ႕ၾကလို႕ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းၾကီးၾကီး လုပ္သူေတြ အစဥ္အလာကို ခြဲထြက္ဖို႕ လိုကိုလိုအပ္ေနပါျပီ၊ Perspective View ျခံဳငံုဘယ္ေလာက္ထိ ျမင္ႏိုင္သလဲ၊ Vision အျမင္ ဘယ္ေလာက္ထိစူးရွသလဲ၊ Knowledge ပညာ ဘယ္လာက္ထိ ထက္ျမက္သလဲ စတာေတြဟာ သူ႔ရဲ႕ ေရရွည္တည္တ့ံမႈအတြက္ အေထာက္အကူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္း BBA တို႕ MBA တို႕မသင္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ Globalization ရ႕ဲ ေက်းဇူးန႕ဲ အေျခခံေတြရဖို႕ အခြင့္အေရးရွိေနပါျပီ။ ဦးေႏွာက္အပင္ပန္းနည္းနည္းခံဖို႕ပဲလိုပါတယ္။
လုပ္ငန္းၾကီးၾကီးလုပ္သူေတြ Macro အဆင့္အထိ Knowledge ရွိမထားရင္ လုပ္လို႕မရတဲ့ေခတ္ ျဖစ္ပါတယ္။ Micro သေဘာအေျခခံေတြရွိမထားရင္ စီးပြားျဖစ္ျပီး တစ္ခဏနဲ႕ ျပန္က်သြားႏိုင္ပါတယ္။ Market Oriented Economy တကယ္ရုပ္လံုးေပၚလာရင္ ျပည္ပနဲ႕ ပုဂၢလိကဖက္စပ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိလာမွာပါ။ Government ဘက္က ေလ်ာ့လာျပီး Private ဘက္ကၾကီးထြားလာရမွာပါ။

၅။ ေငြစာရင္းၾကည့္တတ္ပါ
ျမန္မာလူမ်ိဳးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လက္တန္းလုပ္တဲ့အက်င့္က ေဖာက္မထြက္ႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ စာရင္းဇယားဆို မၾကည့္တတ္တာေရာ၊စိတ္မရွည္တာေရာ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ေငြစာရင္းကို သိပ္ျပီးရင္းႏွီးမႈ မရွိတတ္ၾကေသးပါဘူး။ ဦးေဆာင္သူေတြအေနနဲ႕ ေငြစာရင္းၾကည့္တတ္ဖို႕ လိုပါတယ္။ လခ်ဳပ္၊ ႏွစ္ခ်ဳပ္ေတြကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းနားလည္သင့္ပါတယ္။ ေငြေၾကးစီးဆင္းပံုကို ျမင္ႏိုင္သင့္ပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈအက်ိဳး စြမ္းရည္နဲ႕ထိေရာက္မႈေတြကို သတိထားစီမံသင့္ပါတယ္။ ျမန္မာကုမၸဏီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ R & D ေခၚတဲ့ Research & Development ဆိုတာ မရွိၾကေသးပါဘူး။ တစ္ခ်ိန္မွာ အဲဒီေခါင္းစဥ္ကို ေငြေၾကးခြဲေ၀သံုးစြဲမႈ ေပးရတာမ်ိဳး ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္အသံုးစရိတ္ေတြကို ဘတ္ဂ်က္နဲ႕ခြဲေ၀သံုးတတ္တဲ့ စနစ္ေလာက္ေတာ့ ရွိသင့္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

၆။ ဥပေဒ
လုပ္ငန္းတိုင္းဟာ ၾကီးၾကီးေသးေသး ဥပေဒဆိုတာ ကပ္ပါလာစျမဲျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားနဲ႕ ဆိုင္တဲ့ဥပေဒ၊ ကုမၸဏီဆိုင္ရာဥပေဒေတြ ရွိေနပါတယ္။ ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးလို႕ တျခားမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံလိုခ်င္ရင္ International Law ကိုေတာင္ ေယဘုယ်သေဘာ သိထားဖို႕လိုပါတယ္။

၇။ တစ္ရက္တစ္မနက္
အေတြ႕အၾကံဳ အေတြးအေခၚ၊ အျမင္ဆိုတာ တစ္ရက္ တစ္မနက္နဲ႕ ရတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဓားကုိေသြးယူရင္ ထက္ျမက္လာသလို ဦးေႏွာက္နဲ႕အျမင္ကိုလည္း ေသြးယူရင္ ထက္ျမက္လာပါတယ္။ တစ္ရက္နဲ႕တစ္ရက္ မသိသာေပမယ့္ ကာလတစ္ခုကိုျဖတ္ေက်ာ္မိရင္ ကြာျခားခ်က္ကသိသာလာပါတယ္။ ေရတြင္းတူးထားသင့္ပါတယ္။ သူ႕ဘာသာသူ ေရၾကည္ဟာ ေနာက္ကလုိက္လာပါလိမ့္မယ္။

credit: entrepreneursme
baganmart.com မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။
www.myanmarbookworld.com